جدول خواب کودکان در شبانه روز

خواب کودک و هر چه به آن مربوط می شود، از خواباندن او و بیداری های شبانه دوران نوزادی گرفته تا به رختخواب فرستادن کودکان بازیگوش در سن دبستان، یکی از مشغله های همیشگی ذهن پدر و مادرها و پرستاران کودک است.

اما یک کودک از تولد تا پایان نوجوانی به چه میزان خواب در شبانه روز نیاز دارد؟ در ادامه مطلب، پاسخ یک کارشناس در سایت جام جم را به این پرسش می خوانید:

جدول خواب کودکان در شبانه روز

خواب کودک و هر چه به آن مربوط می شود، از خواباندن او و بیداری های شبانه دوران نوزادی گرفته تا به رختخواب فرستادن کودکان بازیگوش در سن دبستان، یکی از مشغله های همیشگی ذهن پدر و مادرها و پرستاران کودک است.

اما یک کودک از تولد تا پایان نوجوانی به چه میزان خواب در شبانه روز نیاز دارد؟ در زیر، پاسخ یک کارشناس در سایت جام جم را به این پرسش می خوانید:

 در ۱ تا ۴ هفتگی:

نوزادان معمولا ۱۵ تا ۱۸ ساعت در روز می‌خوابند، اما فقط در یک دوره کوتاه ۲ تا ۴ هفته‌ای. نوزادان نارس بیشتر می‌خوابند و نوزادانی که قولنج می‌کنند کمتر. از آنجا که نوازادان هنوز ساعت بیولوژیکی داخلی ندارند، الگوهای خوابشان با چرخه روز و شب هماهنگ نیست. در حقیقت آن ها اصلا از الگوی خواب خاصی پیروی نمی‌کنند.

ا تا ۴ماهگی :

در سن ۶ هفتگی نوزاد شروع به هماهنگ کردن ساعت بیولوژیک بدن خود می‌کند و شما پیدایش الگوهای منظم خواب را در او خواهید دید. در این زمان، کودک چند بار در شبانه روز و هر بار بین ۴ تا ۶ ساعت می خوابد و  کم کم سردرگمی ‌بین روز و شب پایان می پذیرد.

۴ تا ۱۲ ماهگی:

در حالی که میزان خواب بهینه در این سن ۱۵ ساعت در شبانه روز است، بیشتر نوزادان تا ۱۱ ماهگی فقط در حدود ۱۲ ساعت در روز می‌خوابند. ایجاد یک الگوی خواب مناسب برای کودک، در این زمان، باید از هدف های اصلی پدر و مادرها باشد. هر قدر که نوزاد  بزرگ‌تر می‌شود اجتماعی ‌تر خواهد شد و الگوی خوابش نیز به بزرگسالان شبیه تر می‌شود.

نوزادان معمولا در طول روز ۳ بار چرت می‌زنند که این تعداد در ۶ ماهگی به ۲ بار در روز کاهش مییابد. در این سن یا کمی زودتر، کودک می‌تواند تمام طول شب را بخوابد. ایجاد الگوی زمانی مناسب برای چرت زدن کودک را باید به زمانی که ساعت بیولوژیکی او کامل شده موکول کنید .چرت صبحگاهی کودک معمولا در ساعت ۹ صبح است و یک ساعت طول می‌کشد. چرت بعدازظهر او بین ساعت ۱۲ تا ۲ است و یک تا دو ساعت طول می‌کشد و آخرین چرت او بین ساعت ۳ تا ۵ بعدازظهر است.

۱ تا ۳ سالگی:

در سن یک سالگی و بین ۱۸ تا ۲۱ ماهگی کودک دیگر صبح‌ها چرت نمی‌زند و فقط یک بار در طول روز می خوابد. کودکان نو پا به ۱۴ساعت خواب در شبانه ‌روز نیاز دارند، اما معمولا فقط نزدیک به۱۰ساعت می‌خوابند.

بیشتر کودکان هنوز در ۲۱ تا ۳۶ ماهگی به خواب نیمروز نیاز دارند که مدت آن بین ۱ تا ۳/۵ ساعت تغییر می کند. آن ها معمولاْ بین ساعت ۷ تا ۹ شب به تخت می‌روند و بین ساعت ۶ تا ۸ صبح بیدار می‌شوند.

۳ تا ۶ سالگی:

کودکان در این سن هم، بین ساعت ۷ تا ۹ شب به تخت می‌روند و بین ساعت ۶ تا ۸ صبح بیدار می‌شوند. در ۳ سالگی هنوز بیشتر کودکان در نیمروز استراحت می کنند. در حالی که در ۵ سالگی کمتر این کار را انجام می‌دهند و  خواب نیمروزی کوتاه تر می‌شود. معمولا کودک بعد از ۳ سالگی نباید هنوز دچار بی‌نظمی ‌در خواب باشد.

۷ تا ۱۲ سالگی:

در این سن با افزایش روابط اجتماعی، مدرسه و فعالیت های خانوادگی، ساعت خواب شبانه کودک دیرتر می‌شود، اما هنوز هم برخی کودکان در این سن ساعت ۹ شب می‌خوابند. اما بیشتر آن ها بین ساعت ۷:۳۰ تا ۱۰ شب به رختخواب می روند. اگر چه کودکان در این سن به ۹ تا ۱۲ ساعت خواب شبانه روز نیاز دارند، میانگین خواب آن ها فقط ۹ ساعت است.

۱۲ تا ۱۸ سالگی:

 خواب مناسب به همان اندازه دوران کودکی برای سلامتی نوجوانان هم لازم است. کارشناسان دریافته‌اند که ممکن است نوجوانان بیشتر از زمان کودکی شان بخوابند. اگر چه فشارهای اجتماعی در این سن مانع از خوب خوابیدن نوجوانان می‌شود، بدن آن ها به ۶ تا ۸ ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد.

دانشمندان معتقدند: تعیین برنامه مشخص خواب شبانه برای کودکان، کیفیت و میزان خواب آنها را بهبود بخشیده و در تضمین سلامتی شان موثر است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  لوزن هاله، پروفسور مرکز پزشکی دانشگاه استونی بروک در نیویورک معتقد است: «اگر یک برنامه و ساعت مشخص برای خواب شب کودکان تعیین شود، این الگو بر روی کل زندگی آنها تأثیر گذار خواهد بود».

یافته‌ها حاکی از آن است که داشتن برنامه خواب اثرات کوتاه مدت و بلندمدت مفیدی بر روی سلامتی کودکان دارد. در حقیقت برنامه مشخص خواب شبانه برای بچه ها بر روی الگوی خواب آنها در تمام طول زندگی تأثیر خواهد گذاشت و داشتن وقت خواب مشخص بر روی کیفیت و میزان خواب آنها تأثیر می گذارد.

دانشمندان می گویند نداشتن خواب کافی برای کودکان بر روی رفتار، حافظه، توجه، وضعیت عاطفی آنها تأثیر منفی می گذارد.

خانواده ها با سطح درآمد و سواد پایین کمتر به این مسئله توجه می کنند ولی این عامل هم برروی سلامتی کودک و هم بر روی زندگی بزرگسالی آنها تآثیر می گذارد.

نتایج این بررسی در مقاله در ژرنال Development and Behavioral pediatricsمنتشر شده است.

* دانشمندان سوئیسی با تحقیق روی سه تا پنج کودک ۱ تا ۱۰ ساله متوجه شدند کودکان از نظر میزان خواب با یکدیگر تفاوت قابل توجهی دارند و اگر کودکی کم خواب یا پرخواب باشد در سراسردوران کودکی به همان صورت باقی می‌ماند. نکته جالبتر این تحقیق آن است که مشخص شده بعد از ۱۰ سالگی نیز عادت خواب دراکثر بچه‌ها ثابت باقی می‌ماند. به این ترتیب ساختار بیولوژیک (ساعت درونی) در کودک در تعیین مقدار خواب مورد نیاز کودکان نقش مهمی‌ایفا می‌کند و میزان خواب طبیعی از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. البته احتمالا عوامل دیگری از قبیل محیط کودک، ژنتیک و عادت اطرافیان نیز بی تاثیر نیست.

در واقع والدین بایستی میزان خواب کودک خود را ارزیابی کنند و آن را بپذیرند زیرا همانطور که گفتیم میزان خواب کودک با کودک دیگر متفاوت است.

*  اما چگونه می‌توان میزان خواب کودکمان را ارزیابی کنیم؟

اگر کودک صبح بدون مشکل بیدار شود و در طول روز خواب آلود و بدخلق و کسل نباشد مشخص است که خواب شب او خوب و کافی بوده در غیر اینصورت بایستی میزان خواب او را بیشتر کرد. درهر حال با توجه به تفاوت میزان خواب هرکودک بعد ازمدتی حساب آن دست والدین می‌آید اما در این زمینه محققان باز هم والدین را تنها نگذاشته و با تخمین مقدار خواب بچه‌ها در سنین مختلف والدین را دراین زمینه یاری داده اند:

* نوزاد یک روزه تا یک ماه:

نوزادان معمولا بین ۱۵ تا ۱۸ ساعت در شبانه روز می‌خوابند اما دوره خواب آنها کوتاه و حدود دو تا چهار ساعت است. کودکان نارس معمولا به خواب بیشتری نیاز دارند و با توجه به اینکه نوزادان هنوزساعت بیولوژیک درونی یا ریتم شبانه روزی ندارند الگوی خواب آنها به چرخه روز و شب ارتباط ندارد.

در حقیقت نیاز آنها به خواب اصلا قابل پیش بینی نیست و در این مورد هم کاری ازکسی ساخته نیست بایستی این دوران با صبر و خونسردی بگذرد. به عبارتی والدین بایستی با ساعت کودک تنظیم شوند چون خواب کودک در این دوران قابل تنظیم نیست.

* نوزاد یک تا دو ماه:

در این دوران که خنده و هیجانات کودک شروع می‌شود الگوی خواب منظم تر می‌شود و طولانی ترین دوره خواب چهار تا شش ساعت می‌باشد که بیشتر بعد از ظهرهاست تا شب. دراین دوران طولانی ترین بیدار باش دو ساعت است و بعد از آن خسته می‌شود و می‌خوابد.

لطفا به این نیازکودک احترام بگذارید چون اگر بچه را زیاده از حد بیدار نگهداریم تا خسته تر شود و راحت تر بخوابد نتیجه عکس حاصل می‌شود. در این صورت کودک برای خواب مقاومت می‌کند و ترشح هورمون‌های خاص موجب بیداری شبانه کودک می‌شود.

* نوزاد سه تا چهار ماه:

در این دوران سه چهارم خواب کودک شبهاست و روزها با سه بار چرب زدن سپری می‌شود. دراین دوران چرخه روز و شب کودک پایدارترمی‌شود اما هنوز نظم ندارد و نمی‌توان برنامه مشخصی برایش تعیین کرد. در این دوران کودک اجتماعی‌تر شده و تمایل بیشتری به بازی دارد به این دلیل درمقابل خواب شب مقاومت می‌کند.

* نوزاد چهار تا هشت ماه:

در این دوران است که باید الگوی خواب سالم را در کودک به وجود آورد. از آنجایی که در این دوران الگوی خواب کودک به بزرگسالان شباهت بیشتری پیدا می‌کند توجه کنید که به نیازهای خواب کودکتان حساس باشید و سبک زندگی خود را با او هماهنگ کنید. اگر تا دیر وقت بیدارید و او را هم بیدار نگه می‌دارید این یک عادت غلط است و کم خوابی برایش نهادینه می‌کنید که درست به اندازه سو تغذیه برای کودک مضر است.

به همین دلیل برای کودک خود الگوی خواب منظمی ‌در نظر بگیرید و به آن پایبند باشید. بچه‌ها ممکن است در این سن صبح‌ها زود بیدار شوند حدود شش – پنج و دوباره بخوابند.

کودکان شش ماهه حدود دو تا سه ساعت چرت روزانه دارند که معمولا اولین چرت آنها حدود ۹ تا ۱۰ صبح است و یک ساعت طول می‌کشد. چرت بعدی ۱۲ ظهر است و یک تا دو ساعت طول می‌کشد و چرت عصرگاهی بین سه تا پنج بعد از ظهر متغیر است و مدت زمان متفاوتی دارد.

محققان توصیه می‌کنند هیچ گاه نگذارید کودک بعد از سه بعد از ظهر بخوابد در عوض شب او را زودتر بخوابانید.

* نوزاد ۹ تا ۱۲ ماه:

کودک شب‌ها ۱۰ تا ۱۲ ساعت می‌خوابد و دو بار در روز چرت می‌زند دیگر به شیرخوردن شبانگاهی نیاز چندانی ندارد. با توجه به اینکه در این دوران سومین چرت روزانه حذف می‌شود ممکن است شبها زودتر بخوابد. البته این مساله بسته به کودک فرق می‌کند.

جالب این است که در این سن اگر فقط ۲۰ دقیقه درمقدار خواب او تغییر اتفاق نیفتد بر روی رفتار او اثر زیادی دارد.

هرگز به خاطر یک خواب کامل شبانه چرت بچه را حذف نکنید چون این عمل باعث خستگی و بد خلقی او شده و کودک شب سخت تر و بامقاومت می‌خوابد و تا صبح چند بار بیدار می‌شود.

* کودک یک تا سه سال:

در این دوران چرت صبحگاهی او حذف می‌شود و فقط یک بار در روز آن هم برای ۱/۵ تا دو ساعت چرت می‌زند. این تغییر گاهی باعث دردسر می‌شود چون برای بعضی کودکان یک بار چرت زدن کافی نیست و دو بار چرت زدن هم زیاد است.

اگر چنین کودکی دارید شب او را کمی‌ زودتر بخوابانید تا استراحت کافی داشته باشد و از خیر چرت صبحگاهی او بگذرید. اگر بچه‌های ۲۱ تا ۳۶ ماهه فقط یک بار چرت روزانه احتیاج دارند که بین ۱ تا ۵/۳ ساعت متغیر است.

این کودکان معمولا بین ۷ تا ۹ شب می‌خوابند و بین ۶ تا هشت صبح بیدار می‌شوند. برای کودکانی به این سن بهتر است خواب شبانه ون چرت آنها منظم باشد اما خیلی هم در این موارد سخت گیری نکنید چون نتیجه عکس می‌دهد.

* کودک ۳ تا ۶ ساله:

معمولا دراین دوران کودکان نه شب به بسترمی‌روند و حدود شش تا هشت صبح بیدار می‌شوند. اکثر بچه‌ها در سن سه سالگی هنوز چرت روزانه دارند ولی تا سن پنج سالگی این چرت کوتاه تر و یا حذف می‌شود.

در این دوران هم توجه به نیاز خواب کودک از واجبات است. مهدکودک یا کلاس‌های ورزشی یا … گاهی باعث حذف چرت عصرگاهی می‌شود. دراین صورت باید برنامه خواب شبانه بچه را تغییر دهید (مثلا او را زودتر بخوابانید) و هیچوقت به اصرار چرت روزانه او را حذف نکنید.

توجه کنید که خواب تاثیر زیادی بر خلق و خوی کودک می‌گذارد. کم خوابی باعث بروز مشکلات رفتاری مثل حالت تهاجمی، تدافعی، عدم پذیرش شرایط، رفتار متضاد و مخالف و گاهی بیش فعالی می‌شود.

* کودک ۷ تا ۱۲ سال:

در این سنین ب توجه به فعالیت‌های اجتماعی مدرسه و غیره زمان خواب شبانه دیرتر می‌شود و به حدود ساعت هشت تا ۱۰ شب می‌رسد. مقدار خواب هم بین ۹ تا ۱۲ ساعت در شبانه روز متغیر است.

توجه کنید دراین سنین هنوز میزان خواب کافی برای کودک اهمیت ویژه‌ای دارد و کم خوابی باعث خواب آلودگی روزانه کودک می‌شود و ضعف درسی به همراه دارد.

اختلالات خواب کودکان درمان پذیر است!

شاید شما هم با کودکانی که شب ها درست نمی خوابند برخورد کرده باشید .این اختلالات که به ظاهر  بسیار ساده هستند ، می توانند مشکلات فراوانی را برای کودکان به دنبال داشته باشند ، به همین خاطر والدین همواره در تلاشند تا با یافتن راه های جدید از بروز این اختلالات در فرزندان خود جلوگیری کنند . متخصصان بر این باورند که شناختن گونه های مختلف اختلالات خواب می تواند والدین را در بهبود این روند کمک کند .

اختلالات ساده خواب :

براساس بررسی هایی که تا کنون صورت گرفته ، حدود یک چهارم کل کودکان دنیا از اختلالات شدید خواب رنج می برند . برخی از آنها از زمان کودکی و برخی دیگر در زمانی مشخص به این بیماری مبتلا می شوند و این در  حالی است که به طور مثال : نوجوانان پس از ابتلا به بیماری های مختلف در معرض ابتلا به بیماری قرار می گیرند .

 برخی از اطفال به منظور خوردن غذا درخواب راه می روند . اگر تمایل داشته باشید از این کار جلو گیری کنید ، غذا دادن شبانه به فرزندان را قطع کنید . سعی کنید به جای غذا به هنگام شب شیرو یا آب به فرزندان بدهید .

روش های ساده

 1- زمانی مشخص و مناسب برای خواب فرزندان انتخاب کنید .

2-به اطفال خود اجازه دهید که آزادانه و تنها بخوابند . ( در کنار این عمل آنها را تنها نگذارید )

3-محیط اطراف را ساکت نگه دارید . می توان به کودک یاد داد که شب یا روز متفاوت است و به هنگام شب استراحت کند .

4-اجازه دهید با صداهای طبیعی محیط در جریان باشد .

5-پیش از خواب رفتن کودک ، مطمئن شوید که او به خوبی و با آرامش کامل در رختخواب خود قرار گرفته است .

6-اگر پس از آنکه کودکان  را درون رختخواب قرار داده اید او دوباره بلند شد، شما باید با مهربانی اورا به محل خوابش بازگردانید .

 بیدار شدنهای زود هنگام کودک

 برای آنکه اتاق کودک خود را تاریک تر کنید بر روی چشمان وی چشم بند های مخصوص قرار دهید یا دراتاقش از پرده های ضخیم استفاده کنید. این امر موجب می شود که با روشن شدن هوا فرزند شما ازخواب بیدار نشود .

 * استفاده از رواندازی که کمی سنگین باشد خواب بچه را عمیق تر می کند .

* اسباب بازی های ساده ای را در نزدیکی فرزند خود قرار دهید تا به هنگام صبح با آنها بازی کند.

* اگر فرزند شما به صورت طبیعی سحر خیز است ، او را همانطور که هست بپذیرید و صبور باشید

منبع: جهان بانو